Ten westen van de dorpskern van Ramskapelle liggen de resten van een merkwaardig industrieel-archeologisch complex. Het betreft de ruïnes van een steenbakkerij en een vlasroterij. In 1905 opgebouwd als baksteenbedrijf, onderging het verschillende aanpassingen, die hun sporen nalieten. Als bedrijf werden de gebouwen in 1959 opgeheven. De fabrieksschoorsteen aan de Koolhofstraat vormt een restant van de oorspronkelijke firma Briqueteries, Tuileries en Céramiques uit 1904-1905, en werd tijdens de Eerste Wereldoorlog omgevormd tot observatiepost. Een provinciale naamsteen langs de straat brengt de observatiepost in herinnering.
Historiek
Het baksteenbedrijf in Ramskapelle werd in 1904-1905 opgetrokken in opdracht van de firma Briqueteries, Tuileries et Céramiques (Système Geldens). Op 11 februari 1909 werd het bedrijf opgekocht door P.A. Gits, die het op 10 juli 1909 inbracht in de NV Céramiques et Briqueteries Mécaniques du Littoral, met zetel in Kortrijk. Het toenmalige gebouwenbestand bestond uit een ruim, en nog grotendeels bewaard ateliergebouw, ingeplant op de zuidzijde van het terrein. Van de vier ovens lagen er drie op de noordhelft. De 4de oven lag zuidelijk van het ateliergebouw. De droogloodsen namen nagenoeg het volledige oppervlak tussen atelier en de Ramskapellestraat in beslag. De woning van de bedrijfsleider was in de noordoosthoek van het terrein gesitueerd. Het bedrijf was gespecialiseerd in de productie van geëmailleerde gevelsteen.
Met het begin van de Eerste Wereldoorlog diende de productie ijlings stilgelegd. Tijdens de oorlog werden kerktorens, molens en andere hoge gebouwen, die een uitstekend zicht boden op de omgeving, vaak als observatiepost uitgebouwd. Vanuit deze posten konden de waarnemers de vijandelijke artillerie observeren en gegevens doorseinen naar de eigen artillerie. Ze konden de vijandelijke troepenbewegingen bespieden en de aanleg van nieuwe versterkingen beloeren. In Ramskapelle werd één of werden meerdere schoorstenen van de steenbakkerij uitgebouwd tot observatiepost. De steenbakkerij fungeerde in oktober 1917 als hoofdkwartier voor de '126th (East Lancashire) Brigade' en de 'Royal Engineers 428 Field Company'. Zij zouden de schoorsteen verstevigd hebben. Reeds tijdens de Ijzerslag (oktober 1914) lag de fabriek in de frontlinie. Even zag het er naar uit dat de Duitse troepen via Ramskapelle zouden doorsteken, maar de onderwaterzetting stelde een einde aan de doorbraak. De fabrieksgebouwen leden zware schade. De als observatiepost ingerichte schoorsteen bleef als oorlogsmonument bewaard.
Het heropstarten van de fabriek verliep moeilijk. Op 4 februari 1926 werden de vervallen fabrieksgebouwen opgekocht door het echtpaar Leon Duron-Urbanie Vanden Berghe en geleidelijk tot een dubbelbedrijf omgebouwd. De steenbakkerij werd slechts gedeeltelijk heropgestart omdat alleen de productie van de geëmailleerde steen opnieuw werd opgenomen. Ten vroegste in 1930 startte de eigenaar, in functie van de in de streek opbloeiende vlasteelt, ook een vlasroterij op. Dit bedrijfsgebouw verrees ten noorden van het ateliergebouw en was voorzien van een rootkuip en een zwingelhok. De werking van het bedrijf wijzigde drastisch na het tragische werkongeval op 30 mei 1936, waarbij L. Duron de dood vond. Een reeds aangezette oven werd afgewerkt, waarna de baksteenbakkerij volledig werd afgebouwd. Alleen de vlasroterij zette haar activiteiten verder en dit tot 1940.
Wat tijdens de Tweede Wereldoorlog met de gebouwen gebeurde is niet duidelijk. Enkele zegspersonen verklaarden dat de vlasroterij tot een lijmfabriek werd omgebouwd. De bedrijfsgebouwen zouden nog eenmaal bezet worden. Einde 1957 werd één van de leegstaande gebouwen ingehuurd door een bedrijf dat zilver uit de schubben van zilvervis (haring, sprot en in mindere mate ansjovis) vervaardigde. Dit viszilver werd verkocht aan Duitse en Franse cosmeticabedrijven. Het bedrijf was geen lang leven beschoren. Het diende reeds in 1959 wegens de sterke terugval van de haringaanvoer zijn deuren te sluiten.
Beschrijving
Ronde, bakstenen schoorsteen, waarvan de (resterende) bovenste helft versterkt is met gewapend beton. Op vele plaatsen steken bewapeningsijzers uit. Binnenin zouden meerdere betonnen platformen zijn met kijkgaten.
bron (
visit link)
-------------------
To the west of the village centre of Ramskapelle lie the remains of a remarkable industrial-archaeological complex. These are the ruins of a brickworks and a flax retting factory. Built in 1905 as a brickworks, it underwent several modifications which left their mark. The buildings were closed down as a business in 1959. The factory chimney at the Koolhofstraat is a remnant of the original Briqueteries, Tuileries and Céramiques company from 1904-1905, and was transformed into an observation post during the First World War. A provincial name stone along the street commemorates the observation post.
History
The brickworks in Ramskapelle was built in 1904-1905 by order of the Briqueteries, Tuileries et Céramiques company (Système Geldens). On 11 February 1909, the company was bought by P.A. Gits, who, on 10 July 1909, incorporated it into the NV Céramiques et Briqueteries Mécaniques du Littoral, based in Kortrijk. The buildings at that time consisted of a spacious, and still largely preserved workshop building, located on the south side of the site. Of the four kilns, three were located on the north side. The 4th kiln was located south of the workshop building. The drying sheds took up almost the entire area between the workshop and Ramskapellestraat. The manager's house was located in the north-east corner of the site. The company specialised in the production of enamelled facing bricks.
With the onset of the First World War, production had to be hastily halted. During the war, church towers, mills and other high buildings, which offered an excellent view of the surroundings, were often used as observation posts. From these posts, the observers could observe the enemy artillery and transmit data to their own artillery. They could spy on enemy troop movements and monitor the construction of new fortifications. In Ramskapelle, one or more chimneys of the brickworks were turned into an observation post. In October 1917, the brickworks served as headquarters for the 126th (East Lancashire) Brigade and the Royal Engineers 428 Field Company. They would have reinforced the chimney. The factory was already in the front line during the Glacial Blast (October 1914). For a moment, it looked as if the German troops would break through via Ramskapelle, but the flooding put an end to the breakthrough. The factory buildings suffered heavy damage. The chimney, which was used as an observation post, was preserved as a war memorial.
The restart of the factory was difficult. On 4 February 1926, the dilapidated factory buildings were bought by Leon Duron-Urbanie Vanden Berghe and gradually transformed into a dual purpose factory. The brickworks were only partially restarted as only the production of the enamelled brick was taken up again. In 1930 at the earliest, the owner also started up a flax retting plant as a result of the flourishing flax cultivation in the region. This company building arose to the north of the workshop building and was equipped with a root pit and a swing house. The operation of the company changed drastically after the tragic work accident on 30 May 1936, in which L. Duron died. An already started oven was finished, after which the brickyard was completely dismantled. Only the flax retting mill continued its activities until 1940.
What happened to the buildings during the Second World War is not clear. Some people said that the flax retting factory was converted into a glue factory. The company buildings would be occupied once more. At the end of 1957, one of the empty buildings was rented by a company that manufactured silver from the scales of silver fish (herring, sprats and, to a lesser extent, anchovies). This fish silver was sold to German and French cosmetics companies. The company did not have a long life. It had to close its doors already in 1959 due to the strong decrease of the herring supply.
Description
Round, brick chimney, of which the (remaining) upper half is reinforced with reinforced concrete. Reinforcement irons protrude in many places. Inside would be several concrete platforms with peepholes.
source (
visit link)