Visbrug - Leiden (NL)
Posted by: 
Axel-F
N 52° 09.553 E 004° 29.468
31U E 602000 N 5779795
Text on restored buildings, to remember the famous fire of 1766.
Waymark Code: WMY9ZM
Location: Zuid-Holland, Netherlands
Date Posted: 05/17/2018
Views: 7
Englisch abstract:
At the Hoogstraat, the Oude and Nieuwe Rijn come together. It is the real heart of Leiden, probably also the place where people live the longest. High above just under the roof you can read the following text in Dutch;
De trouw der burgerij heeft hier, 't geen door geweld der vlammen wierdt gesloopt, in bet'ren staat hersteld. Anno MDCCLXVI
Meaning something like:
The fidelity of the bourgeoisie has been restored here in the state, it was not destroyed by violence of the flames. Anno MDCCLXVI
In the night of 2 to 3 October 1766, a terrible fire raged near the Visbrug (which is the brudge just here).
The spell under the gutter reminds of this terrible event.
Survivors, mainly widows and children, asked the city authorities to organize a collection for reconstruction. They had lost all their possessions and many also their husbands and children. After this was announced on Sunday, October 12 in all churches, the next day was ised to collect money for the victims. Within the City, the enormous amount of Fl 15,142.19 raised for that time. Hence probably that the buildings could be "restored".
On a print from 1767 by Noah van der Meer, which is in the collection of the Rijksmuseum, the spell is easy to read.
In the Cloth Hall is a Diafanorama with the representation of the fire on the Hoogstraat on 3 October 1766. The wooden box contains three glass plates with a painted scene representing buildings that are on fire.
About the preservation of the beautiful spell, afterwards, the necessary things have regularly been done. Later owners or users of the buildings sometimes simply painted over without restoring the letters. Partly due to the efforts of the Association of Old Leiden, the spell was retained and the painting was periodically updated.
Dutch:
Bij de Hoogstraat komen de Oude en Nieuwe Rijn samen. Het is het echte hart van Leiden, waarschijnlijk ook de plek waar al het langst mensen wonen. Hoog boven net onder het dak is de volgende tekst te lezen;
De trouw der burgerij heeft hier, 't geen door geweld der vlammen wierdt gesloopt, in bet'ren staat hersteld. Anno MDCCLXVI
In de nacht van 2 op 3 oktober 1766 woedde hier nabij de Visbrug een verschrikkelijke brand.
De spreuk onder de dakgoot herinnert aan deze vreselijke gebeurtenis.
De overlevenden, voornamelijk weduwen en kinderen, vroegen aan het stadsbestuur toestemming om een inzameling voor de wederopbouw te organiseren. Zij hadden al hun bezittingen en velen ook hun man en kinderen verloren. Nadat dit op zondag 12 oktober in alle kerken was aangekondigd, werd de volgende dag door "der geenen die daar toe sullen werden gebruykt, te weten die van den Geregte, Vroedschappen, Veertigen, Kerkendienaaren, Ouderlingen en Diaconen mitsgaders de Meesteren van de Huys Armen binnen dese Stad" het voor die tijd enorme bedrag van Fl 15.142,19 opgehaald. Vandaar waarschijnlijk dat de panden "in bet'ren staat hersteld" konden worden.
Op een prent uit 1767 van Noach van der Meer die zich bevindt in de collectie van het Rijksmuseum, is de spreuk goed te lezen.
Eén van die huizen was van Juffrouw de weduwe Waller die hier droge vis en tabakswaren verkocht. Klik hier voor het verhaal van 'In de Visser'.
In de Lakenhal bevindt zich een Diafanorama met de voorstelling van de brand op de Hoogstraat op 3 oktober 1766. Het houten kastje bevat drie glasplaten met een geschilderd tafereel voorstellende gebouwen die in brand staan.
Over het behoud van de fraaie spreuk is nadien nog regelmatig het nodige te doen geweest. Latere eigenaars of gebruikers van de panden schilderden er soms gewoon overheen zonder de letters te herstellen. Mede door de inzet van de Vereniging Oud Leiden is de spreuk behouden gebleven en is het schilderwerk periodiek bijgewerkt.
Type of Structure: Private Building
Other: Housing building
Fire Date: 10/03/1766
Structure status: Still standing building
Cause of Fire:
not documented
Documentation of the fire: [Web Link]
Construction Date: Not listed
|
Visit Instructions:
Give a narrative of your experience. Did you learn anything after reading about the fire in the waymark? Photos are always welcome too. Please no virtual visits.