Nabij Hollandscheveld woont een schutmeester met zijn pleegdochter. Het meisje wordt 'nevelhekse' genoemd en is niet geliefd bij de bevolking. Een adellijke arts uit Den Haag wordt echter verliefd op haar, maar het is een meisje beneden zijn stand...
Rond het jaar 1700 woont Cilie bij haar stiefvader. Omdat Cilie van Surinaamse komaf is, ziet ze er anders uit dan de meeste mensen in de buurt. Daarbij zingt ze graag liedjes. Het liefst in de vroege ochtend en avond. Het is dan vaak nevelig. Veel mensen geloven dat ze met haar liedjes schippers lokt en noemen haar Nevelhekse. Tijdens een zomer komt een adellijke jongen in het dorp logeren. Hij heet Allard. Op een dag hoort hij Cilie zingen en ziet haar schoonheid: hij valt als een blok voor haar. Plotseling wordt een meisje gebeten door een slang. Allard helpt haar, maar een paar dagen later blijkt ze toch te zijn gestorven. De mensen beginnen te roddelen. Ze beweren dat Cilie hier achter zit. Allard waarschuwt Cilie, en zij wordt ook verliefd op Allard, maar Allard onderdrukt zijn verliefdheid: hij is van adel en Cilie niet… Of misschien toch wel? In elk geval: Allards familie zou een relatie tussen hen nooit goedkeuren. Wanneer Allard naar huis moet, missen ze elkaar enorm. Allard schrijft haar brieven, maar de stiefvader van Cilie verstopt die voor haar. Cilie gaat ten einde raad naar het huis waar Allard logeerde om te vragen hoe het met hem gaat en waar hij woont. Daar wordt Cilie uitgelachen. De dorpelingen bekogelen haar met stenen en jagen haar weg. Ook met de stiefvader gaat het niet goed: hij krijgt steeds meer last van schuldgevoelens die hij heeft door daden uit zijn verleden. Hij gaat naar de politie en biecht drie moorden op. Allard, die spijt heeft zijn liefde te hebben weggedrukt, hoort het en komt terug om Cilie te zoeken, maar ze wordt niet gevonden.
Sinds 1993 staat het beeld van Cilie aan de Hendrik Raakweg, onder de oude beuken bij de hervormde kerk. Het beeld werd gemaakt door Alice Top uit Hoogeveen. Bij het beeld staat een gedicht, geschreven door Bertus ten Caat.
"NEVELHEKSE"
Het was niet een verteller of een schrijver
die het onrecht in de wereld ooit bedacht.
Hij kon met mooie woorden
alleen het kwaad verhalen
dramatisch
en door romantiek verzacht...
De mens met al z'n vrome idealen
vormt zich een beeld
van hoe 't zou kunnen zijn.
En droomt van het volmaakte,
schone schijn...
Een ideaal beeld en wat mooie woorden
doet dromen van de schoonheid van 'CILIE'.
Toch maakt misschien dit droombeeld ons
juist wakker...
Want
'NEVELHEKSE' is geen fantasie!
Het verhaal van Cilie is een universeel verhaal over onacceptabel gedrag van mensen. In grote lijnen gaat het om de argwaan tegen alles wat vreemd lijkt, argwaan tegen wat men niet kent, argwaan tegen vreemdelingen.
Cillie de Cosse was een dochter van een Hollandse moeder en een Franse vader, opgegroeid in Suriname waar de familie de Cosse eigenaar was van een plantage.
Bronnen:
"Het ware, maar o zo verdrietige verhaal van Cilie de Cosse, bijgenaamd NEVELHEKSE en jonker Allard, zoals dit tot ons kwam via Albert Steenbergen" Met dank aan de bewerking van Albert Metselaar, Hoogeveen.
(
visit link)
Volksverhalen Almanak: (
visit link)
NEDERLANDSE GEMEENTEN EN HUN SAGEN: (
visit link)