De Wullepitmolen aan de Molenstraat te Zarren is één van de vier windmolens die Groot-Kortemark thans nog telt. Hij dankt zijn naam aan de molenaarsfamilie Wullepit die de molen tusen 1805 en 1949 haast ononderbroken uitbaatte. Hij staat op een molenberg en is mooi gelegen op een interfluviale rug en de windvang is uit alle richtingen nog vrij optimaal.
De Wullepitmolen is de oudste molen van Zarren en dankt zijn naam aan de molenaarsfamilie Wullepit die vanaf 1805 eigenaar-uitbater van de molen was.
De molen werd rond 1639 opgetrokken en bleef tot 1779 de enige windmolen van Zarren. Hij overleefde de eerste jaren van WO-1, maar eind 1917 was hij niet meer te zien op spionage-luchtfoto's.
In 1923 werd hij vervangen door de Hoge Dijkmolen uit Zerkegem (bij Jabbeke) die daar in 1623 werd gebouwd. De overbrenging uit Zerkegem gebeurde door tussenkomst van Alfred Ronse. Typisch aan de uit Zerkegem overgebrachte molen na de eerste wereldoorlog was het ontbreken van korte berriebalken, waardoor de graanzolder met 25 cm uitgediept werd.
De molen bezit nog de oude staak uit het bouwjaar 1623 met mooie voluteversiering onderaan. De molen is in Zarren altijd een korenmolen geweest, maar moet vroeger in Zerkegem ook een oliemolen zij geweest aangezien de staak doorboord is.
De molen zelf bleef in werking tot 1949 en werd in windstille perioden en na 1949 vervangen door een mechanische maalderij die zich in een, nu verdwenen, bijgebouwtje bevond.
Na 1949 ging het bergaf met de molen: in 1969 brak een buitenwiek af, in 1976 de tegenoverliggende, in 1972 werd de lekke eikenschaliën dakbedekking vervangen door asfaltpapier.
In 1972 overleed de laatste molenaar Arthur Wullepit. De toenmalige gemeente Zarren verwierf de molen het jaar voordien voor één symbolische frank met de belofte deze te restaureren. De molen geraakte beschermd als monument in 1973. De herstellingen lieten echter lang op zich wachten.
In de jaren 1970 was de molenberg een moelijk te overbruggen hindernis tijdens de jaarlijkse cyclocross.
Politieke verwikkelingen voerden het restauratiedossier af en er werden na de fusie met de Gemeente Kortemark in 1976 pogingen ondernomen om de molen te verkopen aan Bokrijk en zelfs te deklasseren. De Provincie West-Vlaanderen kon dit echter voorkomen.
In 1982 werd de gemeente verplicht onderschorings- en dichtingswerken uit te voeren en de resterende wieken uit te halen, wat uitgevoerd werd door de molenbouwers Peel uit Gistel.
Toch takelde de molen nadien zienderogen af, zodat een groep molenliefhebbers met als stuwende kracht oud-Zarrenaar Jos Demarée in het voorjaar van 1991 de Wullepitmolen vzw oprichtten met de bedoeling de molen te redden. In het najaar van 1991 mocht de Wullepitmolen vzw, met materiële steun van de gemeente, instandhoudingswerken uitvoeren aan de molen.
Door toedoen van deze vzw kon bekomen worden dat de molen in 1994 door de Provincie West-Vlaanderen (weerom voor één symbolische frank) van de gemeente Kortemark aangekocht werd met de bedoeling deze ter plaatse te restaureren. In april 1996 werd de molen gedemonteerd als eerste fase van de restauratie en in op 1 september 1998 startte de firma Peel uit Gistel met de definitieve fase: meteen de laatste grote restauratie die deze firma uitvoerde. De oude staak kon behouden blijven.
In juni 2000, ongeveer 50 jaar na zijn laatste 'professionele' draaidag, waren de restauratiewerken ten einde en werd de molen officieel opengesteld voor het publiek.
De Wullepitmolen en de nabije Couchezmolen vormen een in België uniek molenlandschap, met een werkende stenen molen en staakmolen op nauwelijks één kilometer van elkaar en in elkaars zicht.
Sedertdien draait een vijftal vrijwillige molenaars van de Wullepitmolen vzw minstens elke 1ste zondag van de maand van 14-18 u. van april t/m september met de Wullepitmolen (bij voldoende wind ook de vierde zondag) en op speciale molendagen 10-18u.
Info : Jos Demarée & Lieven Denewet van molenecho's
(
visit link)