"Station Maastricht is het centrale spoorwegstation in de Nederlandse stad Maastricht, gelegen aan de oostkant van de Maas, in de centrumbuurt Wyck. De stad heeft twee andere spoorwegstations: station Maastricht Randwyck en station Maastricht Noord.
Geschiedenis stationsgebouwen
Aan het huidige Station Maastricht ging een viertal 'tijdelijke' stations vooraf, die alle een stuk noordelijker lagen dan het huidige station. Het eerste station van Wyck werd geopend op 23 oktober 1853, bij de ingebruikname van de spoorverbinding naar Aken, de eerste grensoverschrijdende lijn van Nederland (in 1992 gesloten). Het station van de Aken-Maastrichtsche Spoorweg-Maatschappij, dat ongeveer ter hoogte van de NS-onderhoudswerkplaatsen lag, moest drie jaar later alweer verplaatst worden voor de aanleg van de spoorlijn naar Hasselt (lijn 20, 1856). Hierna volgde een spoorverbinding met Luik (spoorlijn 40, 1861) en als laatste de staatslijn E naar Venlo en de rest van Nederland (1865). Dit resulteerde in twee extra stationsgebouwen op het emplacement in Wyck: dat van de Grand Central Belge en dat van het Staatsspoor.
Station Maastricht Staatsspoor in 1910
De eerste stations lagen een eind buiten de stad, omdat Maastricht in 1853 nog een vestingstad was. De als tijdelijk bedoelde stationsgebouwen waren in chaletstijl gebouwd, opgetrokken uit hout, zodat deze bij een eventuele belegering snel konden worden afgebroken. De verbindingsweg naar de stad slingerde tussen de buitenwerken van Wyck door naar de Sint-Maartenspoort. Aangezien de gemeentegrens gelijk was aan de buitenste rand van de vestingwerken, lagen de eerste stationsgebouwen niet op Maastrichts grondgebied, maar in de gemeente Meerssen. Dit bleef ook na de opheffing van de vesting lang het geval, want pas in 1907 werden de gemeentegrenzen aangepast en kwam het stationsemplacement in de gemeente Maastricht te liggen. Het oude stationsgebouw van het Staatspoor lag aan de buitenstadszijde van het spoor.
Station Maastricht (2012) met klassiek motorstel van de NMBS
Pas in 1913 werd het huidige station gebouwd naar een ontwerp van George van Heukelom, Een presentatiemodel van gips uit 1911 is nog steeds te zien in het spoorwegmuseum. Het in rationele stijl ontworpen stationsgebouw is sterk geïnspireerd door de architectuur van Berlage. Het stationsgebouw opgetrokken uit 2 miljoen bakstenen met fraaie detailleringen in graniet was tevens het eerste station in Nederland met perronoverkappingen in gewapend beton. Het station was een combinatie van een kopstation en een station voor doorgaande treinen. De ingebruikname van dit voor die tijd zeer moderne station vond plaats op 17 oktober 1915. Het gebruik van het station is in de loop van de tijd zeer veranderd, zo zijn alle douanefuncties verdwenen evenals de drie wachtkamers en de aparte wachtkamers voor arrestanten en zwakzinnigen.
Van 1915 tot 1964 bestond er een overdekte voetgangersbrug over het spoor. Deze was gelegen aan de zuidzijde van het station, iets ten noorden van de spoorwegovergang Scharnerweg. De loopbrug werd in Maastricht altijd met de Franse benaming passerelle aangeduid. De passerelle werd afgebroken na het gereedkomen van de Scharnertunnel, waar ook een voetgangerstunnel deel van uit maakte. In 1983 werd het tweede eilandperron aangelegd en werd een nieuwe passerelle gebouwd tussen het stationsgebouw en de Meerssenerweg, ongeveer ter hoogte van de Villa Wyckerveld, circa 150 m ten noorden van de oude locatie. Station Maastricht werd in oktober 1996 aangewezen als rijksmonument. Omstreeks 2010 kwam de huidige, groenglazen entree aan de Meerssenerweg tot stand.
Van 2018 tot 2021 werd het stationsgebouw voor 8 miljoen euro gerenoveerd. In de opgeknapte (voormalige) visitatiehal komt een grand-café en voor het zuidelijk deel van het stationscomplex wordt een hotelexploitant gezocht. In 2018 is tevens een grote fietsparkeerkelder onder het Stationsplein opgeleverd. Ook zijn er plannen voor de herinrichting van het stenige zuidelijk deel van het plein, dat een parkachtig karakter zal krijgen.
Na de oplevering van het gerestaureerde gebouw beleefde station Maastricht op woensdag 3 november 2021 zijn officiële opening, 106 jaar na de ingebruikname. Het station werd op 17 oktober 1915 opengesteld voor publiek, maar niet officieel geopend vanwege de Eerste Wereldoorlog."
(
visit link)
Eng
Maastricht Station is the central railway station in the Dutch city of Maastricht, located on the east side of the Maas, in the central neighborhood of Wyck. The city has two other railway stations: Maastricht Randwyck station and Maastricht Noord station.
History of station buildings
The current Maastricht Station was preceded by four 'temporary' stations, all of which were located a lot further north than the current station. The first Wyck station was opened on October 23, 1853, when the rail connection to Aachen, the first cross-border line in the Netherlands (closed in 1992), came into use. The station of the Aachen-Maastrichtsche Spoorweg-Maatschappij, which was located approximately at the level of the NS maintenance workshops, had to be moved again three years later for the construction of the railway line to Hasselt (line 20, 1856). This was followed by a railway connection with Liège (railway line 40, 1861) and finally the state line E to Venlo and the rest of the Netherlands (1865). This resulted in two additional station buildings at the Wyck yard: that of the Grand Central Belge and that of the Staatsspoor.
Maastricht Staatsspoor station in 1910
The first stations were located far outside the city, because Maastricht was still a fortified city in 1853. The station buildings, intended as temporary, were built in chalet style, made of wood, so that they could be quickly demolished in the event of a siege. The connecting road to the city meandered between the Wyck outbuildings to the Sint-Maartenspoort. Since the municipal boundary was the same as the outer edge of the fortifications, the first station buildings were not on Maastricht territory, but in the municipality of Meerssen. This remained the case for a long time after the dissolution of the fortress, because it was not until 1907 that the municipal boundaries were adjusted and the station yard came to be located in the municipality of Maastricht. The old Staatsspoor station building was located on the outer city side of the track.
Maastricht station (2012) with classic NMBS railcar
The current station was not built until 1913, based on a design by George van Heukelom. A plaster presentation model from 1911 can still be seen in the railway museum. The station building, designed in a rational style, is strongly inspired by Berlage's architecture. The station building, made of 2 million bricks with beautiful granite details, was also the first station in the Netherlands with platform roofs in reinforced concrete. The station was a combination of a terminal station and a station for through trains. This very modern station was put into use on October 17, 1915. The use of the station has changed greatly over time, with all customs functions disappearing, as well as the three waiting rooms and the separate waiting rooms for detainees and the mentally retarded.
From 1915 to 1964 there was a covered pedestrian bridge over the railway. This was located on the south side of the station, just north of the Scharnerweg railway crossing. The footbridge was always referred to in Maastricht by the French name passerelle. The passerelle was demolished after the completion of the Scharner tunnel, which also included a pedestrian tunnel. In 1983, the second island platform was constructed and a new passerelle was built between the station building and the Meerssenerweg, approximately at the height of the Villa Wyckerveld, approximately 150 m north of the old location. Maastricht station was designated as a national monument in October 1996. The current green glass entrance on Meerssenerweg was completed around 2010.
From 2018 to 2021, the station building was renovated for 8 million euros. A grand café will be built in the renovated (former) inspection hall and a hotel operator is being sought for the southern part of the station complex. A large bicycle parking basement under Stationsplein was also completed in 2018. There are also plans for the redesign of the stony southern part of the square, which will have a park-like character.
After the completion of the restored building, Maastricht station had its official opening on Wednesday, November 3, 2021, 106 years after it was put into use. The station was opened to the public on October 17, 1915, but not officially opened due to the First World War."
(
visit link)