
Steen aan Crûssels kamp - De Lutte (NL)
Posted by:
Axel-F
N 52° 18.090 E 006° 57.440
32U E 360721 N 5796537
Markesteen bekend als 'Steen aan Crûssels kamp', als scheiding tussen de marken Berghuizen en De Lutte.
Waymark Code: WM188C5
Location: Overijssel, Netherlands
Date Posted: 06/18/2023
Views: 2
Deze markepaal stond op de grens van de marken De Lutte en Berghuizen, maar is verdwenen. Op de kadastrale kaart uit 1832 zien we zowel op deze locatie, als aan de Bentheimerstraat een punt getekend van een Markesteen. Daarom gaan wij er van uit dat het hier om twee Markesteenlocaties gaat, in tegenstelling tot J.G.M. Oude Nijhuis. De loakgang van 4 september 1652, vermeld in het Lutter Markeboek beschrijft de paal als 'Die Erste steen vant Rochuiß tuschen Lutte ende Berchuisen staet an Cruissels Emminckhaer ende is een grant steen'. De naam 'grant steen' verwijst waarschijnlijk naar een Bentheimer zandsteen.
In 2016 is deze vervangende steen geplaats, zo'n 40 meter ten westen van de oorspronkelijke locatie.
Bron: (
visit link)
Over markestenen
Markestenen zijn overblijfselen die verwijzen naar het eeuwenlang gehanteerde markenstelsel in onder andere Oost-Nederland.
Het markenstelsel was gebaseerd op het inrichten en besturen van zogenaamde marken: grondgebieden die onder andere afgebakend werden met grote stenen. Deze marken kwamen vanaf de 13e eeuw in ons land hoofdzakelijk voor op de Saksische zandgronden in het oosten van ons land. De ‘woeste’ grond in de marke was gezamenlijk eigendom van de eigenaren van de boerderijen in die marke.
Langzamerhand ontstond bij het toenemen van de bevolking de behoefte nauwkeuriger te bepalen waar de grens lag tussen twee marken. Door de bevolkingsgroei ontplooide men steeds meer activiteiten aan de buitenranden van de marke. Dit leverde nogal eens conflictsituaties op. Natuurlijke landschapselementen (een beek, een grote boom of een heuvel) fungeerden oorspronkelijk als grenspunt, maar later werden ook vaak palen of veldkeien geplaatst om de grenzen beter aan te geven. Uiteraard liep ook dit bepalen van de grens weer vaak uit in geruzie tussen de marken.
Na het opheffen van de marken, rond 1850, werden de markestenen overbodig en vormden vaak een sta-in-de-weg. Ze werden verwijderd of men liet de stenen onder de grond verdwijnen. Tegenwoordig is er weer belangstelling voor de markestenen, vooral vanuit historische verenigingen. Er worden dikwijls informatiebordjes bij geplaatst die de belangstellenden iets vertelt over de betekenis van deze cultuurhistorische landschapselementen.
Bron: (
visit link)