"Omschrijving onderdeel 1. Hoofdgebouw (Middachten)
Het in oorsprong middeleeuwse omgrachte HOOFDGEBOUW is tussen 1693 en 1698 in classicistische stijl herbouwd naar ontwerp van stadhouderlijk architect Jacob Roman uitgevoerd door Steven Vennekool. De gedecoreerde ingangspartij heeft Vennekool toegevoegd. Bij de herbouw is gebruik gemaakt van middeleeuws muurwerk. Het blokvormige, bakstenen gebouw is op vierkante grondslag opgetrokken met aan alle vier de zijden een rechthoekige uitbouw. Deze risalerende delen treden als een avant-corps zoveel naar voren dat de zijvlakken ramen bevatten. Het huis is opgebouwd uit een schuin toelopend onderhuis en twee verdiepingen onder een met leien gedekt afgeplat schilddak. Op de nokeinden staan rechthoekig gemetselde schoorstenen. Het onderhuis, dat door een zandstenen rand gescheiden wordt van de bovenbouw, is bereikbaar via de brug en ook vanaf de gracht. De voor- en achtergevels zijn vijf traveeën breed en de beide zijgevels zes traveeën. De traveeën bestaan uit een schuifvenster in het onderhuis, een meerruitsvenster op de bel-etage en een meerruitsvenster op de verdieping. Alle vensters van het hoofdgebouw zijn voorzien van anderhalfsteens hanekammen. De onversierde en vlakke zijgevels hebben een gelijkvormige opbouw bekroond door een blokvormige kroonlijst. De voorgevel wordt bepaald door de natuurstenen ingangspartij, die de gehele uitbouw beslaat. De ingangspartij, onder een met leien gedekt schilddak waarvan de top eindigt in een gemetselde schoorsteen, wordt afgesloten door een segmentvormig fronton waarin een gepolychromeerd schild met het alliantiewapen van Van Reede en Van Raesfelt, dat wordt vastgehouden door twee griffioenen. Daaronder een wapperend lint met de tekst 'MALO MORAM QUAM FOEDARI' (Liever de dood dan de schande). Op de bel-etage wordt de dubbele paneeldeur met halfrond bovenlicht waarin een radiale roedenverdeling (spaakroeden) geflankeerd door een meerruitsvenster met meerruitsbovenlicht. Deze invulling is gevat in een natuurstenen omlijsting bestaande uit vier pilasters bekroond door een hoofdgestel. De zijpilasters dragen krijgerattributen (helm en schild). Voor de deur bevindt zich een bordes. Boven de hoofdingang bevindt zich een omlijst meerruits schuifvenster met Frans balkon geflankeerd door twee segmentvormige meerruits schuifvensters. De hele ingangspartij is vorm gegeven als een triomfboog om zo de militaire roem van de bouwheer Godart van Reede weer te geven. De zijtraveeën worden gevormd door twee boven elkaar geplaatste meerruitsvensters en een dakkapel met meerruitsvenster onder een halfrond houten fronton. De middelste travee aan de achterzijde (zuid) is voorzien van twee verschillende balkons. Op de bel-etage een smeedijzeren balkon, ondersteund door vier natuurstenen consoles, voor een meerruits schuifvenster met scharnierend houten onderpaneel. Op de tweede verdieping een natuurstenen Frans balkon met ongeprofileerde balusters voor een meerruits schuifvenster met scharnierend houten onderpaneel. De middelste en de twee zijtraveeën worden bekroond door een dakkapel van meerrruits draaivensters met daarboven een halfrond fronton.
In het INTERIEUR is de 17de-eeuwse plattegrond gaaf bewaard gebleven. Centraal het ovaalvormige trappenhuis, bekroond door een rijk gestucte koepel waaromheen de verschillende ruimten in een appartementensysteem zijn gegroepeerd. In de aankleding van het interieur zijn 17de-eeuwse betimmeringen grotendeels gaaf bewaard gebleven. Elementen uit stijlperioden uit de 18de en 19de eeuw (onder andere inrichting Groene Kamer) werden geïntegreerd. Het 17de-eeuwse trappenhuis vormt het hart van het huis (gebouwd op de voormalige binnenplaats) en bestaat uit een dubbele ovale trap, voorzien van rijk houtsnijwerk waarin de Ierse harp en een slangmotief zijn verwerkt en uitbundig stucwerk ontworpen door Vennekool (onder andere uitgevoerd door Francesco Ottolini). Het iconografisch programma van het snij- en stucwerk verwijst naar de Ierse heldendaden van veldheer Godart van Reede. Van de aankleding van het interieur is ondermeer van belang het stucplafond in Empirestijl in de Zaal uit 1813 met commodes onder spiegels in Lodewijk XV-stijl en twee dubbel gebogen commodes in Lodewijk XV-stijl. In 1900 werden de deurpartijen, oorspronkelijk uit het midden van de Zaal, naar voren verschoven. In de Eetkamer bevindt zich een stucplafond uit ca. 1845 met onder andere het alliantiewapen Bentinck en Van Waldeck Piermont. De Blauwe Kamer heeft, evenals de Groene Kamer, een 17de-eeuws stucplafond en aansluitend een kabinetje waarin een schoorsteen in de stijl van Daniël Marot. De bibliotheek en de slaapkamer er boven hebben een achthoekig koepelvormig plafond.
Waardering
HOOFDGEBOUW (Middachten) behorend tot de historische buitenplaats Middachten van bijzonder belang
- vanwege het gaaf bewaard gebleven interieur en exterieur van het in oorsprong middeleeuwse huis, dat in de 17de eeuw in classicistische stijl is herbouwd;
- als gaaf bewaard voorbeeld van het werk van Jacob Roman en Steven Vennekool;
- vanwege het gaaf bewaard gebleven 17de-eeuwse grondplan van het interieur waarin opgenomen het unieke trappenhuis met koepel
- vanwege de 17de-eeuwse aankleding van het interieur met latere wijzigingen."
(
visit link)
Eng
"Description part 1. Main building (Middachten)
The originally medieval MAIN BUILDING was rebuilt between 1693 and 1698 in classicist style after a design by stadtholder architect Jacob Roman, executed by Steven Vennekool. The decorated entrance party has added Vennekool. During the reconstruction, medieval masonry was used. The block-shaped, brick building has a square base with rectangular extensions on all four sides. These rising parts protrude like an avant-corps so much that the side surfaces contain windows. The house consists of a sloping basement and two storeys under a slate-covered hipped roof. There are rectangular brick chimneys on the ridge ends. The lower house, which is separated from the superstructure by a sandstone edging, is accessible via the bridge and also from the canal. The front and rear elevations are five bays wide and the two side elevations six bays. The bays consist of a sliding window in the basement, a multi-pane window on the first floor and a multi-pane window on the first floor. All windows of the main building have one-and-a-half brick cockscombs. The undecorated and flat side facades have a uniform structure topped by a block-shaped cornice. The facade is determined by the natural stone entrance, which covers the entire extension. The entrance area, under a slate-covered hipped roof, the top of which ends in a masonry chimney, is closed by a segmental pediment in which a polychrome shield with the alliance arms of Van Reede and Van Raesfelt, which is held by two griffins. Below that a fluttering ribbon with the text 'MALO MORAM QUAM FOEDARI' (Better death than disgrace). On the first floor, the double panel door with a semicircular fanlight in which a radial rod division (spoke rods) is flanked by a multi-pane window with a multi-pane top light. This interpretation is contained in a natural stone frame consisting of four pilasters topped by an entablature. The side pilasters bear warrior attributes (helmet and shield). There is a platform in front of the door. Above the main entrance is a framed multi-pane sliding French balcony flanked by two segmental multi-pane sliding windows. The entire entrance area is designed as a triumphal arch to reflect the military fame of the client Godart van Reede. The side bays are formed by two multi-pane windows placed one above the other and a dormer window with a multi-pane window under a semicircular wooden pediment. The middle bay at the rear (south) has two different balconies. On the first floor a wrought iron balcony, supported by four natural stone consoles, in front of a multi-pane sliding window with a hinged wooden lower panel. On the second floor a natural stone French balcony with unprofiled balusters in front of a multi-pane sliding window with a hinged wooden lower panel. The middle and two side bays are crowned by a dormer window of multi-pane revolving windows surmounted by a semicircular pediment.
The 17th-century floor plan has been preserved in the INTERIEUR. In the center is the oval-shaped stairwell, crowned by a richly stuccoed dome around which the various spaces in an apartment system are grouped. In the decoration of the interior, 17th-century paneling has largely been preserved. Elements from style periods from the 18th and 19th centuries (including the Green Room decoration) were integrated. The 17th-century stairwell forms the heart of the house (built in the former courtyard) and consists of a double oval staircase, with rich carvings in which the Irish harp and a snake motif have been incorporated and exuberant stucco work designed by Vennekool (executed by, among others, Francesco Ottolini). The iconographic program of the carving and stucco work refers to the Irish exploits of General Godart van Reede. The decoration of the interior includes the stucco ceiling in Empire style in the Hall from 1813 with chests of drawers under mirrors in Louis XV style and two double curved chests of drawers in Louis XV style. In 1900, the doors, originally from the middle of the Hall, were moved forward. In the dining room there is a stucco ceiling from ca. 1845 with, among other things, the alliance coat of arms Bentinck and Van Waldeck Piermont. Like the Green Room, the Blue Room has a 17th-century stucco ceiling and adjoining cabinet with a chimney in the style of Daniel Marot. The library and the bedroom above have an octagonal domed ceiling.
Valuation
MAIN BUILDING (Middachten) belonging to the historic Middachten country estate of special importance
- because of the well-preserved interior and exterior of the originally medieval house, which was rebuilt in the 17th century in classicist style