71 – Hernen – NL - Fietsroutenetwerk Stadsregio Arnhem Nijmegen - Cycling Routes on Waymarking.com

Tolbrug

Het huidige landschap van het Land van Maas en Waal is voor een belangrijk gedeelte bepaald door de Landbrief van de Gelderse hertog Reinald uit 1321. Hierin dwong hij de verschillende dorpen tot samenwerking bij de ontwatering. Over de hele oost-west richting werden twee weteringen aangelegd, de Rijks- of Oude Wetering en de Nieuwe Wetering. Zogeheten zytwenden of zeegdijken (dwarskades) met schutsluizen moesten er voor zorgen dat de verschillende polders hun overtollige water om beurten konden lozen: eerst de lager gelegen dorpspolders, daarna de hogere. Deze tegenstrijdige belangen leidde echter tot voortdurend ruzies, waarbij de dwarskades af en toe werden doorgestoken om sneller het water kwijt te kunnen. Zo’n misdaad werd zwaar gestraft, soms zelfs met de galg.

U staat hier op de Stompendijk, het overblijfsel van een van de drie zytwenden van de Nieuwe Wetering. De sluis lag iets noordelijker, ter hoogte van de brug over de Nieuwe Wetering. Bij deze brug stond vanaf 1688 een tolhuis. In ruil voor het tolrecht moest de tollenaar zorgen voor aanleg van een stenen brug en het onderhoud van de weg. De plaatselijke bewoners vinden die tol maar niks en probeerden op alle mogelijke manieren de verplichte betaling te ontlopen. De tollenaar probeerde dat op zijn beurt te ondervangen door zijn huis dwars over de weg te bouwen, zodat de hele brug werd afgesloten. Passanten moesten door een poortachtige opening, die hij goed in de gaten kon houden. Ook ging de tollenaar op andere plaatsen tol heffen. Dat leidde weer tot verontwaardiging bij de bewoners die daarover vaak hun beklag deden bij de overheid. Moegestreden hield de eerste tollenaar er in 1707 mee op en droeg zijn rechten over aan de dominee van Puiflijk. Het poortgebouw brandde af in 1882, maar pas in 1926 werd de tol officieel opgeheven. De naam ‘De Tolbrug’ is overgegaan op het (voormalige) café en de camping rechts achter de brug.

De Nieuwe Wetering is, de naam zegt het al, van jongere datum dan de Oude Wetering. Toch is deze al bijna zeven eeuwen oud. De Wetering functioneert nog steeds en watert af in de Maas bij Appeltern, zij het met moderne middelen. Zo is het oude stoomgemaal allang vervangen door een elektrisch gemaal.

Node Number: 71 Reachable Nodes: 68 at 1,4 km, 70 at 1,9 km, 72 at 0,8 km.

Visit Instructions:

• Provide at least two photographs, one a close-up of the sign, clearly showing the number and another of the sign showing it in its surroundings. Tell us something about the area, or your journey.
• Toon tenminste twee foto's een close-up van het knooppuntbord waarop het knooppuntnummer duidelijk te lezen is. En toon een foto waarin zowel het knooppunt als de omgeving te zien is. Vertel iets over de omgeving of over je reis.

.

Recent Visits/Logs:

There are no logs for this waymark yet.