NL
De Berekoil, menig Maastrichtenaar is ermee opgegroeid, vaak op Zondag gingen we met moeder naar het park en eindigde steevast met een bezoek aan de 'berekoil', nu kan dat natuurlijk niet meer maar destijds, wisten wij veel. Natuurlijk is het goed dat deze periode voorbij is, maar af en toe denk ik met weemoed aan die tijd terug.
In 1920 vangt de eerst acte van het drama De Berenkuil aan. Enige notabelen schenken twee beren aan de stad Maastricht teneinde het stadspark te verfraaien en de Maastrichtenaren te vermaken. De twee beren werden aangeschaft bij Hamburgs Circus Hagenbeck sie in 1919 in Maastricht was en waar de eerste contacten werden gelegd. In 1920 werden de beren gekocht in in September 1920 arriveerde de beren Max en Polla in hun behuizing. De behuizing bestond uit een dierentuinkooi, gesmeed door leerlingen van de ambachtsschool. De dieren werden voornamelijk gevoerd met onverkochte broden.
Beide dieren stierven in gevangenschap, ten gevolg van een ziekte aan het achterlijf wordt Polla op 24 maart 1944 afgemaakt, twee jaar later volgt Max die aan een verlamming in het achterlijf lijdt, ook afgemaakt. In 1950 werden twee nieuwe beren aangekocht, deze beren kregen dezelfde namen en arriveerde in oktober 1950. Deze Max en Polla kregen op 4 januari 1968 drie kleine beertjes, Jo, Sjakkie en Cor. Deze drie mannetjes blijven in leven echter door de overbevolking, de onderlinge verstandhouding en de agressieve houding van vader Max is het nodig om de berenkuil te vergroten of uit te breiden. In 1969 start men de bouw van het nieuw verblijf en in 1970 kunnen de vijf beren hun intrek nemen. Het blijkt al snel dat het verblijf te klein is voor vijf beren, desondanks duurt het nog 12 jaar voordat Max en Polla in 1982 naar Zoo Zwartberg (afgebroken in 1999) in het Belgische Genk verhuizen. Die drieling, bleven achter in het kale betonnen huisvesting, in de jaren tachtig werd het 'thuis' van Sjakkie, Cor en Jo opgeschoond met een waterbak een zandbak, een boomstam en enkele oude autobanden. In augustus 1991 sterft Cor en ruim een half jaar later op 23 maart 1992 volgt Sjakkie. Wat betreft de laatste van de drie onze Jo wordt naarstig gezocht naar een oplossing.
In augustus 1993 wordt, na bemiddeling van de Landelijke Inspectie Dierenbescherming, Jo overgeplaatst naar het berenbos van Ouwenhands Dierenpark te Rhenen. Hier moet hij nog een paar mooie jaren gehad hebben. In de vroege ochtend van 11 februari 1997 troffen de verzorgers van het park levenloos aan.
De Berenkuil stond leeg van 1993 tot 2001
Wat te doen met een lege berenkuil? De steen des aanstoots ontmantelen zou men zo zeggen. Zo niet het volk en de overheden van Maastricht. Er moet van de berenkuil een monument worden gemaakt ter ere van de beren. In oktober 2001 wordt na een tumultueuze besluitvorming in de jaren daarvoor de halfautomatische troostmachine van Michel Huisman feestelijk aan het publiek getoond: op het toneel van de berenkuil ligt een giraffe, geaaid door een meisje. In de gracht staan exemplaren van uitgestorven diersoorten. Op vijftig meter afstand zit beer Jo op een bankje van buitenaf het zaakje te bekijken. Een kwetsbare, wat onhandige oudere heer. Tot op heden is het rumoer niet verstomd. Dagblad De Limburger vult er gaarne zijn kolommen mee. De berenkuil blijft een open zenuw.
De gemeente Maastricht heeft het initiatief genomen een boek te produceren waarin vooral de derde acte van het drama: van beer naar giraffe, centraal staat. Het is daarmee een eerbetoon geworden aan Michel Huisman en zijn werk. Ook eert de gemeente zichzelf omdat zij op een moedige wijze de kunstaanschaf niet heeft uitgeleverd aan de wil van het volk. Het is een sjiek boek met een goede rapportage, veel zwart-wit foto's, rijkelijk voorzien van krantenknipsels. Daarmee is het een salontafelboek over kunst geworden. Niet bedoeld voor het kind, de vrouw of de man die zich ooit aan Jo vergaapte, vol ontzag en geheel vertederd.
In een droom verscheen Jo aan de man die hem met dit monument gedenken zou (Michel Huisman). De beer stelde voor, ook de andere te gedenken en zijn vriend giraffe in zijn plaats te leggen, die naar zijn overtuiging een mooiere dood kon liggen. Jo vroeg met nadruk niet zelf te hoeven liggen, dit om persoonlijke redenen. (tekst rechtstreeks overgenomen van de bij het kunstwerk geplaatste bordjes).
Michel Huisman zegt zelf over het kunstwerk: "Het thema dat ik gekozen heb, is oeroud. Liefde en dood. Als de liefde niet zo mooi was, zou de dood niet zo zwaar zijn. Mijn kunstwerk gaat over het besef dat het eens voor ons allemaal ophoudt. Dat is ook de reden waarom we zo intens mogelijk leven."
Toch is het moeilijk om het kunstwerk ook niet als een aanklacht tegen de mensheid te zien. Een hommage aan de beren die tientallen jaren in een betonnen kuil hebben moeten leven (niet voor niets wilde Beer jo niet meer terug naar de kuil). De overige twaalf uitgestorven kijken de bezoeker ook zo treurig aan dat je niet zonder schuldgevoel naar ze kunt kijken. En dit zijn nog maar 12 van de lange lijst van dieren die door menselijk ingrijpen zijn uigestorven. Helaas wordt deze lijst nog steeds ieder jaar langer.
Op zo'n 50 meter afstand zit een eenzame bronzen beer, met mensenhanden, op een bankje, met de rug naar het geheel. De 'berenhanden' zijn een afgietsel van de handen van Huisman. Het beeld kan gezien worden als een ode aan de bruine beren die in de kuil hebben geleefd en een elegie voor uitgestorven dieren.
EN
The Berekoil, many a Maastricht citizen grew up with it, often on Sunday we went with mother to the park and ended with a visit to the 'berekoil', now that of course no longer but then, we knew a lot. Of course it is good that this period is over, but occasionally I think back to that time with melancholy.
In 1920 the first act of the drama De Berenkuil started. Some notables donate two bears to the city of Maastricht in order to beautify the city park and entertain the people of Maastricht. The two bears were purchased at Hamburg's Circus Hagenbeck in 1919 in Maastricht and where the first contacts were made. In 1920 the bears were bought in in September 1920, the bears Max and Polla arrived in their enclosure. The enclosure consisted of a zoo cage, forged by students from the craft school. The animals were mainly fed with unsold breads.
Both animals died in captivity, due to a disease at the abdomen Polla was killed on March 24, 1944, two years later Max who suffers from paralysis in the abdomen, also finished. In 1950 two new bears were bought, these bears were given the same names and arrived in October 1950. On January 4, 1968, these Max and Polla were given three small bears, Jo, Sjakkie and Cor. These three males remain alive however due to the overpopulation, the mutual understanding and the aggressive attitude of father Max it is necessary to enlarge or expand the bear pit. In 1969 the construction of the new residence is started and in 1970 the five bears can move in. It soon turns out that the stay is too small for five bears, nevertheless it takes 12 years before Max and Polla move to Zoo Zwartberg in 1982 (disbanded in 1999) in Genk, Belgium. Those triplets were left behind in the bare concrete housing, in the eighties the 'home' of Sjakkie, Cor and Jo was cleaned up with a water bowl, a sandbox, a tree trunk and some old car tires. In August 1991 Cor dies and more than half a year later on 23 March 1992 Sjakkie follows. As far as the last of the three of our Jo is concerned, we are eagerly looking for a solution.
In August 1993, after mediation of the National Inspection of Animal Protection, Jo was transferred to the bear forest of Ouwenhands Dierenpark in Rhenen. He must have had a few good years here. In the early morning of February 11, 1997 the caretakers of the park found lifeless.
The Bear Pit was empty from 1993 to 2001
What to do with an empty bear pit? Dismantling the stumbling block would be said in this way. If not the people and the authorities of Maastricht. A monument has to be made of the bear pit in honor of the bears. In October 2001, after a tumultuous decision-making in the years before, Michel Huisman's semi-automatic comfort machine was festively presented to the public: a giraffe, stroked by a girl, is on the stage of the bear pit. There are specimens of extinct animal species in the canal. At fifty meters away, bear Jo is sitting on a bench from outside to see the store. A vulnerable, somewhat awkward elderly gentleman. To date, the noise has not been suppressed. Dagblad De Limburger likes to fill his columns with it. The bear pit remains an open nerve.
The municipality of Maastricht has taken the initiative to produce a book in which the third act of the drama, from bear to giraffe, is central. It has thus become a tribute to Michel Huisman and his work. The municipality also honors itself because it has courageously not surrendered the artistry to the will of the people. It is a fancy book with good reporting, lots of black-and-white photos, richly provided with newspaper clippings. This makes it a coffee table book about art. Not meant for the child, the woman or the man who ever gambled at Jo, full of awe and utterly endeared.
In a dream Jo appeared to the man who would remember him with this monument (Michel Huisman). The bear suggested that he should also remember the other and put his friend giraffe in his place, who, in his opinion, could have had a better death. Jo asked emphatically not to have to lie down for personal reasons. (text taken directly from the signs placed on the artwork).
Michel Huisman himself says about the work of art: "The theme I have chosen is ancient, love and death.If love was not so beautiful, death would not be that heavy." My work of art is about the realization that it is once for us. it all ends, which is why we live as intensely as possible. "
Yet it is difficult to see the work of art as an indictment against humanity. A tribute to the bears who had to live in a concrete pit for decades (not for nothing did Beer no longer want to go back to the pit). The other twelve extinct people also look so sad that you can not look at them without guilt. And these are only 12 of the long list of animals that have died due to human intervention. Unfortunately, this list is still getting longer every year.
At about 50 meters away is a lonely bronze bear, with human hands, on a bench, with the back to the whole. The 'bear hands' are a cast of the hands of Huisman. The statue can be seen as an ode to the brown bears that lived in the pit and an elegy for extinct animals.
Link:
(
visit link)
(
visit link)