32 - Woudrichem - NL - Fietsroutenetwerk Regio West-Brabant
N 51° 49.114 E 005° 00.251
31U E 638136 N 5742758
Kruising Waterpoort met Kerkstraat.
Waymark Code: WMHHGM
Location: Noord-Brabant, Netherlands
Date Posted: 07/12/2013
Views: 10
Knooppunt 32 (dat staat er met stift opgeschreven) van het Fietsroutenetwerk West-Brabant bevindt zich in Woudrichem, aan de rand van het dorpje, langs de Maas. Het bord staat op de kruising van de Waterpoort (de straat langs het water) en de Kerkstraat.
Over Woudrichem:
Woudrichem is een oude vestingstad aan de Merwede in de provincie Noord-Brabant in het Land van Heusden en Altena, en hoofdplaats van de gelijknamige gemeente. Woudrichem telt ongeveer 4300 inwoners, ongeveer een derde van de gehele gemeente. Woudrichem is lid van de Vereniging Nederlandse Vestingsteden.
Ligging en nabijgelegen kernen
Woudrichem ligt tussen Sleeuwijk en Rijswijk. Nabijgelegen kernen zijn Sleeuwijk, Gorinchem (voetveer), Rijswijk en Almkerk. Dichtsbijzijnde grote plaatsen zijn Gorinchem, Oosterhout en Breda.
Naamgeving
In het verleden zijn voor de stad verschillende namen gebruikt. Deze zijn aan een gevel op een pand in de binnenstad aangebracht. Een aantal varianten volgen hier:
ca. 1000 Walderinghem
1178 Waldrichem
1230 Woudrichemerward
1241 Wodrinheim / Wodrincheym / Wodrinchem
1465 Woldrichem
1476 Woerchem
1500 Worrynckhem / Worrynhem
1536 Worcum / Worcom
1600 Worichem
1724 Wornichem
De naam is afkomstig van wald en heim, en duidt op een bosrijke omgeving.
Geschiedenis
Woudrichem is ontstaan in de negende eeuw. Op een oeverwal, waar zich nu de Hoogstraat en de Molenstraat bevinden, ontstond een marktplaats. Rond het jaar 1000 verschenen, merendeels ten noorden van de Alm, een aantal nederzettingen die op Woudrichem waren gericht. De Maas stroomde aanvankelijk niet langs Woudrichem. De hoofdstroom van deze rivier stroomde eerst ongeveer door de bedding van de huidige Bergsche Maas, later was de Alm de hoofdstroom, en nog later de huidige Afgedamde Maas, tot in 1904 de Bergsche Maas werd gegraven.
Woudrichem lag strategisch aan de samenvloeiing van Maas en Waal in de invloedssfeer van zowel het Hertogdom Brabant, Gelre en het Graafschap Holland. In 1322 werd het Land van Altena bij het Graafschap Holland gevoegd om pas in 1815 bij de nieuw gevormde provincie Noord-Brabant te worden ingedeeld.
In de veertiende eeuw was de stad zo uitgegroeid, dat de Heer van Altena, Willem VII van Horne, in 1356 stadsrechten verleende aan Woudrichem. De graaf van Holland verplaatste in hetzelfde jaar de grafelijke riviertol van Niemandsvriend, gelegen in Sliedrecht, naar Woudrichem. Hierdoor en door andere voorrechten, zoals het visrecht uit 1362 – verleend door Dirk Loef van Horne, bouwer van Slot Loevestein - kwam de plaats tot bloei.
In deze tijd werd ook de Martinuskerk gebouwd . In 1386 begon men met de bouw van de stadsmuur. Het was in dit jaar dat de Graaf van Holland het Land van Altena naar zich toetrok. Onderhandelingen tussen Jan IV van Brabant en Jan VI van Beieren leidden tot de Zoen van Woudrichem (1419). Hierna begon de economie te tanen, toen in 1420 de tol naar Gorinchem werd overgebracht en in 1421 de Sint-Elisabethvloed huishield. De situatie verslechterde verder, mede door militaire activiteiten.
Door de strategische ligging werd Woudrichem regelmatig belegerd. Zo werd de stad in 1405 door de Arkelsen overvallen en door de Geldersen in 1511. In 1572 koos Woudrichem de zijde van Willem van Oranje. In 1573 vonden de Geuzen dat de stad onverdedigbaar was en staken deze in brand. Van 1583 - 1588 werd de stad met een vestinggordel omgeven, die echter een kleiner oppervlak omsloot dan de voormalige stadsmuur. De vesting werd ontworpen door Adriaen Antonisz. van Alkmaar. Met hulp van omliggende steden vond wederopbouw van het stadje plaats. Niettemin bleef de economische situatie slecht en in 1700 kreeg Woudrichem daarom vrijstelling van belastingen.
In 1814 werd Woudrichem opgenomen in de Nieuwe Hollandse Waterlinie. In de omgeving van de stad mocht voortaan niet meer gebouwd worden en in 1815 werd in de dijk een sluis gebouwd waardoor het omliggende land zou kunnen worden geïnundeerd. Pas in 1926 werden de bepalingen versoepeld en eerst in 1955 werd de vesting opgeheven. Dit schiep de mogelijkheid om woonwijken buiten de vestingwallen aan te leggen. Vanaf 1971 is de historische stadskern gerestaureerd. Dit centrum is geklasseerd als beschermd stadsgezicht.
Bezienswaardigheden
Woudrichem is een historisch vestingstadje dat in zijn geheel bezienswaardig is en een beschermd dorpsgebied heeft. De belangrijkste monumenten zijn:
Gotische Martinuskerk in het oude centrum, waarvan de rijk gebeeldhouwde vierkante toren de bijnaam Mosterdpot draagt.
Johannes Nepomukkerk, een waterstaatskerk uit 1838, aan de Vissersdijk.
Gevangenpoort, uit omstreeks 1580
Stellingolen Nooit Gedagt, in gebruik als korenmolen, herbouwd in 1990-1996.
Vestingwerken volgens het Oud Nederlands vestingstelsel, uit 1580 en later.
Diverse 19e-eeuwse militaire magazijnen en twee arsenalen uit 1851.
Het Oude Raadhuis, een gebouw met zadeldak tussen trapgevels, aan Hoogstraat 47. De voorgevel draagt het jaartal 1592. Het gebouw werd gerestaureerd in 1957.
Diverse woonhuizen, waaronder een aantal woningen met een Dordtse gevel zoals In de Salamander (1609), In den gulden Engel (1593), In 't Hert (1601) en In den vergulden Helm (1601). Huis Jacoba van Beieren in de Molenstraat 6-8. Ook een gevelsteen met het rijm: Die tidt is cort, Die doot is snel, Wacht u van sonden, So doet ghy wel. De meeste van deze huizen bevinden zich aan de Hoogstraat en de Kerkstraat.
Hardstenen dorpspomp aan de Hoogstraat.
Musea
Visserijmuseum Woudrichem, in het Arsenaal.
Economie
Vanouds was de zoetwatervisserij (zalm, elft, fint) een belangrijke tak van bedrijvigheid. Niet alleen het wapen van Woudrichem, maar ook dat van het omringende Land van Altena draagt twee zalmen. In 1875 nog werd de vooruitgang in den toestand der behoeftige klasse toegeschreven aan den verbeterden vischvangst. In de jaren '50 van de 20e eeuw verdween deze broodwinning door vervuiling van de rivieren. Voorts was er landbouw (aardappelen, suikerbieten, haver, rogge) en melkveehouderij. Ook was er tuinbouw (appelen, peren, aardbeien, groenten). Industriële bedrijvigheid beperkte zich tot de traditionele ambachten en een enkele mandenmakerswerkplaats.
Uit de visserij kwam de visconservenindustrie voort: Omstreeks 1920 startte de firma Wijnbelt & Co als zoetwatervishandel en eind jaren '30 van de 20e eeuw begon dit bedrijf de visconservenfabriek Wylax International B.V.. Tegenwoordig is dit een onderdeel van het Britse Linton Park plc.
Vanaf 1970 zou het toerisme een toenemende plaats innemen, vanwege het inmiddels gerestaureerde historische vestingstadje en de watersport.
Winkelen
weekmarkt is er op 't Rond op donderdagmiddag van 13.00 tot en met 17.00 uur.
Natuur en landschap
Woudrichem ligt juist daar waar de Afgedamde Maas samenvloeit met de Waal, waarna de stroom verder westwaarts vloeit als Boven-Merwede. Op deze plaats komen de provincies Zuid-Holland, Noord-Brabant en Gelderland bij elkaar. Aan de overzijde van de Afgedamde Maas, op het grondgebied van Poederoijen ligt het Slot Loevestein. Het is vanuit Woudrichem per voetveer bereikbaar. Over de Boven-Merwede kan men per voetveer naar Gorinchem varen.
Ten westen van Woudrichem bevindt zich het natuurgebied Groesplaat, bestaande uit de delen Sleeuwijkerwaard en Het Gors. Het betreft uiterwaarden en stroomruggen langs de Boven-Merwede. Ten zuiden van Woudrichem bevindt zich grootschalig landbouwgebied, in de jaren '60 van de 20e eeuw ontstaan door ruilverkaveling. Hier vindt men ook het particulier landgoed Uitwijkse Veld.
Node Number: 32
Reachable Nodes:
33> ?
74> 2,5 km
78> 1,7 km
|
Visit Instructions:- Provide at least two photographs, one a close-up of the sign, clearly showing the number and another of the sign showing it in its surroundings. Tell us something about the area, or your journey.
- Toon tenminste twee foto's een close-up van het knooppuntbord waarop het knooppuntnummer duidelijk te lezen is. En toon een foto waarin zowel het knooppunt als de omgeving te zien is. Vertel iets over de omgeving of over je reis.
.